ผังงาน (Flowchart)

- แผนภาพ (Image) หรือสัญลักษณ์ (Symbol) ที่ใช้เขียนแทนขั้นตอนคำอธิบายข้อความหรือคำพูดที่ได้อัลทิริทึม (Algorithm) ที่ใช้เขียนแทนขั้นตอน คำอธิบายข้อความหรือคำพูด หรือกระบวนการทำงานตั้งแต่ขั้นตอนแรกจนถึงขั้นตอนสุดท้าย

- เป็นเครื่องมือที่ใช้การรวบรวมจัดลำดับความคิด เพื่อให้ห็นขั้นตอนการทำงานที่ชัดเจนและใช้วางแผนการทำงานขั้นแรก

แบ่งออกเป็น 2 ประเภท

- ผังงานระบบ (System Flowchart)

- ผังงานโปรแกรม (Program Flowchart)

ผังงานระบบ (System Flowchart)

ผังงานระบบ (System Flowchart)  คือ ผังงานที่แสดงขั้นตอนการทำงานของระบบอย่างกว้าง ๆ แต่ไม่เจาะลึกลงในระบบงานย่อย  แสดงถึงอุปกรณ์รับและส่งข้อมูล สื่อ วิธีประมวลผล แสดงผลลัพท์ และลำดับขั้นการทำงาน

ผังงานโปรแกรม (Program Flowchart)

ผังงานโปรแกรม (Program Flowchart)  คือ ผังงานที่แสดงขั้นตอนในการทำงานของโปรแกรมตั้งแต่รับข้อมูล คำนวณ จนถึงแสดงผลลัพท์ของคำสั่งการทำงาน เพื่อวางแผนหรือรวบรวมความคิดการเขียนโปรแแกรม  โปรแกรมจะแสดงลำดับคำสั่งเป็นขั้นตอน (Step By Step)

การเขียนผังงานโปรแกรมจะช่วยลดข้อผิดพลาดในการเขียนโปรแกรมลงได้ ทำให้เขียนโปรแกรมง่ายขึ้นและถูกต้อง รวมถึงยังช่วยวิเคราะห์จุดบกพร่องที่เกิดขึ้น

โปรแกรมประกอบด้วยกระบวนการ 3 รูปแบบ

1. การทำงานตามลำดับ เป็นรูปแบบที่ง่ายที่สุด  คือการเขียนการทำงานจากบนลงล่าง เขียนคำสั่งเป็นบรรทัดและทำทีละบรรทัดจากบรรทัดบนสุดถึงบรรทัดล่างสุด

2.การเลือกระทำตามเงื่อนไข  การตัดสินใจหรือเลือกเงื่อนไข  คือเขียนโปรแกรมเพื่อนำค่าไปเลือกกระทำโดยปกติจะมีเหตุการณ์ 2 กระบวน คือเงื่อนไขเป็นจริงและเงื่อนไขเป็นเท็จ

3. การกระทำซ้ำ  คือการทำกระบวนการหนึ่งหลายครั้ง โดยมีเงื่อนไขในการควบคุม

ประโยชน์ของผังงาน

1. ช่วยลำดับขั้นตอนการทำงานโปรแกรมและสามารถนำไปใช้เขียนโปรแกรมได้โดยไม่สับสน

2. ช่วยให้การตรวจสอบและแก้ไขโปรแกรมได้อย่างง่ายเมื่อเกิดข้อผิดพลาด

3. ช่วยให้การดัดแปลงแก้ไขทำได้อย่างสะดวกมากขึ้น

4. ช่วยให้เข้าใจลำดับและความสัมพันธ์ระหว่างขั้นตอนในการทำงาน

ข้อจำกัดของผังงาน

1. ใช้สื่อความหมายระหว่างบุคคลมากกว่า

2. ไม่ทราบลำดับความสำคัญของแต่ละขั้นตอน

3. ผังงานจะบอกเพียงลำดับอย่างไรและปฏิบัติอย่างไร

4. ผังงานไม่สามารถแทนลักษณะคำสั่งในภาษาได้ชัดเจน